TERVUREN - DE GROTE OPENING

In het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika werden op 15 mei twee tentoonstellingen feestelijk geopend. Op deze dag stond de Matchbox opgesteld aan de ingang van het gebouw waardoor iedere museumbezoeker voor of na zijn museumbezoek een kijkje kon nemen in de box waar het videowerk van Hannelore Van Dijck en Carlos Ramirez geprojecteerd werd. Om de projectie niet te verstoren met daglicht werd de ingang van de Matchbox afgedekt met een zwart doek, wat voor vele mensen een soort drempel vormde om binnen te stappen. Carlos bleek echter een geboren verkoper te zijn. Na een korte babbel wist hij steeds iedereen te overtuigen om naar binnen te gaan. Sommigen kwamen de box terug uitgewandeld met een glimlach, andere gezichten lieten een eerder verwarde indruk na. 

Matchbox in MO* - Yong Lee Van de Casteele

Matchbox in MO*

MATCHBOX TERVUREN - HET WERK

Vermits de Matchbox op 15 mei in Tervuren opengesteld wordt voor het publiek, leek me een interview met beide kunstenaars over hun plannen geen slecht idee. Hannelore Van Dijck en Carlos Ramirez kregen laatst een uitgebreide wandeling in het koninklijk Museum voor Midden-Afrika om inspiratie op te doen. Ze mochten zelfs de kelders nader bekijken. Hierover vertelde Hannelore me dat daar ongelofelijk veel materiaal opgeslagen is. Met materiaal bedoelde ze opgezette dieren, documenten en schedels van olifanten. Een beetje luguber maar wel zeer intrigerend. Belangrijker is op welke wijze zij het museum waargenomen hebben en tot welke samenwerking ze gekomen zijn. Een dubbelinterview. 

HANNELORE VAN DIJCK EN CARLOS RAMIREZ

Hannelore en Carlos zullen samen een werk maken dat tentoongesteld zal worden in de Matchbox op 15 mei aan het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika. In welke mate beide kunstenaars hun stempel op het werk zullen drukken is geduldig afwachten. Het lijkt me niet onnuttig om eerst nader te bekijken wat feitelijk de - figuurlijke - stempels van deze kunstenaars zijn. Meestal zit deze informatie vervat in een korte biografie, maar het lijkt me beter om dit rechtstreeks te vragen aan de kunstenaars zelf. Hieronder volgen de antwoorden op mijn doodeenvoudige doch broodnodige vragen.

MATCHBOX KUNSTENAARS TERVUREN

Mag ik aan je voorstellen, de kunstenaars voor de Matchox in Tervuren: Hannelore Van Dijck en Carlos Ramirez.

Hopelijk is iedereen ondertussen reeds bekend met het concept van Matchbox: het samenbrengen van twee kunstenaars uit verschillende culturele achtergronden en ze elkaar laten kruisbestuiven met als eindresultaat (hopelijk) een spreekwoordelijke match. Het klinkt een beetje zoals een derderangs datingshow, maar dat is het allerminst. Het is een project met als doel een creatieve versmelting van twee geesten of minder metafysisch uitgedrukt: een korte maar zeer intense samenwerking tussen twee kunstenaars.

Televisieprogramma of kunstzinnige ernst, in ieder geval dienen de deelnemende kandidaten even onderzocht te worden. Net zoals bij de kunstenaars in Limburg zal ik hen onderwerpen aan het Proust interview. Eerst was ik weinig overtuigd dat deze persoonlijke enquête een waarheidsgetrouw beeld zou kunnen geven van de onderzochte persoon. Toch begint stilaan het geloof in mij aan te wakkeren in die zin dat er door de vragen een portret wordt geschetst dat eerder wat abstract is, maar toch een bron van waarheid met zich meedraagt. 

Waarheid of leugen, in ieder geval, ik vroeg onze Matchbox kunstenaars naar hun lievelingsvogel, toekomstplannen en laatste maaltijd. Schrap dat laatste want iedereen weet dat hierop enkel lasagne kan geantwoord worden.

MATCHBOX TERVUREN

Het is tijd dat Matchbox naar een andere provincie rolt. De volgende halte is Tervuren in Vlaams-Brabant. Daar zal onze magische kunstdoos voor het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika staan. Deze nieuwe locatie zal ook twee nieuwe kunstenaars met zich meebrengen, namelijk Hannelore van Dijck en Carlos Ramirez. Onthoud alvast deze twee data: 10 en 15 mei. Op 10 mei om 18u openen tijdelijke tentoonstellingen in het KMMA (meer daarover op hun site) en kan je het begin zien van Carlos' en Hannelores werk voor Matchbox on Tour.  Op 15 mei is er een groot feest met de (voorlopig) laatste editie van Africa<>Tervuren 2011!  Ik licht eerst de locatie toe.

DR. LIVINGSTONE, I PRESUME.

Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (het KMMA) heeft niet alleen een prestigieuze naam, het heeft ook een gelijkaardige collectie. De meesten kennen het museum van zijn grote verzameling wilde dieren. Dat zijn en blijven uiteraard blikvangers waar je niet langs kan. Maar er is ook een grote collectie documenten, dagboeken en foto's aanwezig, onder andere van onze waarde heer Stanley. Hij is gekend van het bovenstaande citaat. De geschiedenis zegt dat hij degene is die Dokter Livingstone teruggevonden heeft aan het Tanganjika-meer in Afrika.

Om je een idee te geven van de grootsheid van de totale collectie, zal ik deze even in cijfers uitdrukken. Er zijn 10 000 000 dierlijke specimens aanwezig, 400 000 foto's, 180 000 etnografische objecten, 20 000 geografische kaarten, 16 000 mineralen, 8 000 muziekinstrumenten en zo'n 2 kilometer aan historische archieven. De permanente tentoonstelling bestaat uit 1% van deze volledige collectie. Met andere woorden: het archief van dit museum is gewoonweg gigantisch. Niet te vatten! Niet voor niets behoort dit museum tot één van de belangrijkste Afrikamusea in de wereld. 

MATCHBOX GOES AFRICA

Allemaal goed en wel, maar waarom zet men de Matchbox hier? Dat lijkt me een inkoppertje. Het project wil kunst van alle windstreken verenigen en culturele diversiteit promoten. Zoals je al weet, dient de Matchbox om Westerse en niet-Westerse entiteiten te doen versmelten in één doos. Het Afrikamuseum is hiervoor een zeer geschikte locatie omdat dit een plaats is die mensen doet nadenken over culturele diversiteit. Vergeet niet dat dit museum tal van projecten op poten zet die het samenbrengen van Westerse en Afrikaanse culturen bevordert. Het is dus niet gewoon een museum waar men naar objecten uit Afrika kan kijken, neen, het neemt actief deel aan duurzame ontwikkeling en stof tot nadenken over de manier waarop wij als Westerlingen andere culturen waarnemen.

WAT IS ER ALLEMAAL TE DOEN

Het voorgaande klinkt nogal zwaar, maar in de praktijk is het allemaal veel leuker. De lopende tentoonstellingen illustreren dit:

++Fetish Modernity. Ooit een Papua met een CD als lipversiering gezien?

In deze tentoonstelling merk je meteen dat wij als Westerlingen het begrip moderniteit niet volledig kunnen claimen. We moeten afstappen van het idee dat wij vooruitdenken, innovatief zijn, modern zijn, en de andere culturen vastgeroest zitten in hun traditie en hun verleden. Dat is een zeer pretentieuze en vooral foutieve gedachte. Deze expositie wil dit vooroordeel doorbreken.

++Een tweede lopende tentoonstelling is die van Sammy Baloji en Patrick Mudekereza. Zij hebben in de collectie van het museum gegrasduind, op zoek naar objecten die een eigentijdse visie geven op het koloniaal verleden.

++Op 15 mei is er het feest Africa < > Tervuren in het museum en wordt het startschot gegeven voor een heel ludieke tentoonstelling. Het KMMA heeft eerder dit jaar een oproep gelanceerd om een lamp te maken. Jawel, een lamp! De deelnemers kregen een gratis toegangskaart voor het museum om inspiratie op te doen. De resultaten worden vanaf de 15de mei tentoongesteld.

++Vergeet niet om ook 10 mei in je agenda vast te pinnen. Om 18u is er de officiële opening van Matchbox.  Op dat moment krijgen Hannelore en Carlos de opdracht om op 4 dagen tijd een werk te creëren. Je kan ze aan het werk zien tot 15 mei. Op deze dag moet hun creatie klaar zijn. Dat is ook logisch, want dan is het feest! Ik heb me laten vertellen dat ze in de kelders van het museum gedoken zijn, op zoek naar inspiratie. Hierover spoedig meer.

NUTTIGE INFORMATIE

Waar: 

Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA), Leuvensesteenweg 13B – 3080 Tervuren.

Wanneer en wat:

Dinsdag  10 mei 2011: 18u: opening van de tijdelijke tentoonstellingen en Matchbox. 

Zondag 15 mei 2011: hele dag feest in het museum van 10u tot 18u: Africa < > Tervuren 2011.

www.africamuseum.be

RINGO GOMEZ JORGE

ACTIE NIELS VAES HASSELT

Matchbox on Tour, de kunstbox op wielen trekt opnieuw door Vlaanderen. De mobiele tentoonstelling houdt halt in elke provincie. Matchbox on Tour biedt twee kunstenaars de ruimte om hun visie op diversiteit en kunst tentoon te stellen.

In Limburg bestond het duo uit Jack Mulele en Niels Vaes. Naar aanleiding van de samenwerking met CIAP maakte Niels een aantal 'kalk-tags' in Hasselt. De gekalkte woorden zijn geleend van het NADSAT, een fictieve jongerentaal uitgevonden door Anthony Burgess (schrijver van 'A Clockwork Orange'). De schrijver dacht in de jaren '70 dat dit de jongerentaal van de toekomst zou worden. Het heeft een agressieve connotatie en dit is een verwijzing naar het thema 'geweld' dat Niels Vaes heel hard interesseert.

Meer info:

www.nielsvaes.com

www.kunstwerkt.be

MATCHBOX AAN DE GELATINEFABRIEK

Vorig weekend stond de Matchbox zoals aangekondigd in Hasselt, meer bepaald aan het CIAP. Tussen de grote, authentieke gebouwen van de voormalige gelatinefabriek, met als blikvanger de hoge bakstenen schouw, stond onze box. De zon scheen hard en gaf de site een statige sfeer en tegelijkertijd iets ruws: een beeld dat men eerder in Berlijn zou verwachten.